homoEDUpl's channel
httpwwwhomoseksualizmedupl fan page

poznaj opinie specjalistów

Choć techniki awersyjne nie są współcześnie wykorzystywane do leczenia homoseksualizmu, narosło wokół nich wiele mitów. Niniejsza praca wyjaśnia wiele problemów związanych z technikami awersyjnymi.

Abstract

Choć techniki awersyjne nie są współcześnie wykorzystywane do leczenia homoseksualizmu, narosło wokół nich wiele mitów. Z początkiem lat 60 ubiegłego wieku szereg instytucji akademickich wprowadził eksperymentalnie techniki awersyjne jako część curriculum. Badano rozwijające się procedury awersyjne, stosowane wobec wielu różnych problemów psychologicznych, w tym nieakceptowanych skłonności homoseksualnych (McBride, 1976; Rachman i Teasdale, 1969). Techniki te od momentu wprowadzenia weszły w zakres zainteresowania mediów. Aby zwiększyć poczytność, doniesienia prasowe zawierały wiele istotnych przekłamań i poważnych niedokładności co do istoty i zastosowań technik awersyjnych.

Niniejsza praca jest próbą dostarczenia rzetelnych informacji co do wykorzystywania technik awersyjnych jako takich; demistyfikacji niektórych z mitów z nimi związanych; a także dostarczenia dokładniejszego opisu i oceny tego, co można było dzięki tym technikom uzyskać w czasie, gdy stosowano je wobec różnych symptomów, w tym niechcianego homoseksualizmu.

Techniki awwrsyjne - fakty i mity

Fakty: czym są techniki awersyjne?

Techniki awersyjne zaczęto stosować w latach 1930 by eliminować lub stłumić niepożądane reakcje, przez powtarzające się kojarzenie niepożądanej reakcji z nieprzyjemnym bodźcem (Max, 1935). Dzięki temu uzyskiwano skojarzenie między uprzednio atrakcyjnym bodźcem a negatywnymi konsekwencjami. Używano wielu technik awersyjnych wobec niepożądanych lub nałogowych zachowań. Np. apomorfinę do wywoływania nudności po spożyciu alkoholu (Franks, 1963) lub umiarkowanych wstrząsów elektrycznych, które powodowały ból w przypadku pobudzenia seksualnego pod wpływem fetyszu (Rachman iTeasdale, 1969). Zwykle techniki awersyjne były stosowane w warunkach kontrolowanych, obejmując różne stopnie szoku, wywołujących nudności zapachów lub/i leków (narkotyków).

 

Istniało wiele zastosowań terapii behawioralnej, nurtu terapii bardzo wpływowego od lat 1930 do wczesnych lat 1970 - zarówno w USA jak i w Europie. Trend ten, bazujący na filozofii naturalistycznej był krytykowany przez wielu naukowców i praktyków psychologii humanistycznej. Choć eksperymentalne terapie awersyjne nie były nowością, nie były także popularne, a krytykowano je na wielu wydziałach naukowych szeregu instytucji. Jeżeli chodzi o homoseksualizm, istniała szeroka gama opinii i podejść, wśród których znajdowały się także techniki awersyjne.

 

Choć z natury eksperymentalne techniki te były stosowane przez wielu badaczy i klinicystów w celu stłumienia lub wyeliminowania niechcianych reakcji homoseksualnych, jako uzupełnienie pracy nad reorientacją seksualną (Bancroft, 1970).

 

Davison i Wilson (1973) ocenili ponad 200 terapeutów behawioralnych i odkryli, że wielu z nich donosiło o sukcesach w leczeniu zachowań homoseksualnych za pomocą wielu różnych technik, w tym: klasycznego warunkowania, warunkowania unikowego, warunkowania wstecznego, desensytyzacji, ukrytej sensytyzacji i innych.

 

Jak podsumował to Throckmorton (1998), wielu terapeutów behawioralnych, w większości praktykujących w latach 1970, promowało wykorzystanie całego zestawu technik behawioralnych do uzyskania zmian w orientacji seksualnej. Dla przykładu natychmiastowy follow-up oparty na 39 przypadkach, w których wykorzystano techniki awersyjne wykazał zanik 1/3 symptomów (np. palenia, użycia alkoholu, dewiacji seksualnych i innych) (McGuire iVallance, 1964).

 

Analiza teoretyczna klasycznego warunkowania w terapii dewiacji seksualnych wykazała, że trwałe zmiany zachowania były znaczące gdy metody zmieniły naturę początkowego wzmocnienia, a także bezpośrednio zmieniły motywację uwarunkowaną na wewnętrzne i zewnętrzne bodźce (Rachman iTeasdale, 1969).

 

Choć konkretne metody różniły się w zależności od badacza/klinicysty, typowa była następująca procedura (McBride, 1976):

 

Sprawdzano, czy dana osoba nadaje się do tego typu terapii. Przeprowadzano ocenę psychologiczną a badanemu dostarczano informacji zwrotnych na temat jego nieakceptowanego homoseksualizmu. Zanim pozwolono pacjentowi uczestniczyć w terapii wykorzystującej techniki awersyjne, osobie tej szczegółowo tłumaczono te procedury. Uświadamiano go, że są to techniki eksperymentalne a także ostrzegano przed możliwymi negatywnymi skutkami ubocznymi (jak np. wzmożony niepokój) oraz możliwości, że terapia nie przyniesie spodziewanych rezultatów. W kontrakcie terapeutycznym zawarte było potwierdzenie, że pacjent zapoznał się z tymi ostrzeżeniami i wyraża zgodę na terapię, zawarta była także klauzula zezwalająca pacjentowi na rezygnację z terapii w dowolnym momencie. W szczególności podkreślano eksperymentalną naturę procedur terapeutycznych, możliwość wykorzystania awersyjnych szoków, pokazywania zestawów slajdów (dostarczonych przez pacjenta) zawierających nagość lub podtekst seksualny, które w niektórych instytucjach mogą być uznane za obraźliwe.

 

Z reguły instytucje akademickie nie podejmowały tego typu terapii; raczej (leeway) pozostawiały rozsądną swobodę badaczom i klinicystom, chcącym badać różne podejścia terapeutyczne, pod warunkiem że dostali akceptację ze strony instytucjonalnych Komisji Monitorowania Bezpieczeństwa i komisji kontrolnych.

 

Zwykle dwie sesje poświęcano na wyjaśnienie klientowi natury procedury terapeutycznej, odpowiadano na pytania i wypełniano kwestionariusze dotyczące seksualności.

 

W niektórych przypadkach, proszono pacjenta, by przymocował sobie do genitaliów fallometryczny aparat. Ten test fallometryczny pozwalał na zmierzenie podniecenia fizjologicznego na nieadekwatne i niechciane bodźce seksualne. Aparat był umieszczany własnoręcznie przez pacjenta i noszony w nie powodujący dyskomfortu sposób pod ubraniem.

 

Następnie pacjent wybierał intensywność serii dyskretnych szoków, trwających około 3 sekund, które były aplikowane w szczególną część bicepsa (często zwaną 'brzuchem bicepsa'). Gdy oficjalnie rozpoczynano terapię awersyjną, pacjentowi pokazywano serię slajdów z dostarczonymi przez niego bodźcami homoseksualnymi, które początkowo podniecały go seksualnie. Klienta zachęcano, by dodawał do pokazu slajdów swe własne, typowe homoseksualne fantazje i myśli.

 

Fizjologicznym reakcjom seksualnym towarzyszył krótki wstrząs elektryczny.

 

Celem technik awersyjnych było wytworzenie awersji na bodźce, które poprzednio powodowały homoseksualne podniecenie.

 

Należy zwrócić uwagę, że wykorzystanie nagich męskich i kobiecych zdjęć lub podobnych bodźców wizualnych było integralnym proceduralnym komponentem Terapii Behawioralnej w większości laboratoriów i klinik zajmujących się warunkowaniem awersyjnym bodźców homoseksualnych.

 

Te techniki awersyjne stosowano przez kilka sesji, a kończyły się z chwilą, gdy pacjent donosił o niemożności lub trudnościach w fantazjach homoseksualnych oraz o obojętności lub wstręcie wobec homoerotycznych slajdów.

 

Dane gromadzono zarówno za pomocą aparatu fallometrycznego, jak i samoobserwacji pacjenta.

 

Terapii awersyjnej często towarzyszyły treningi (Stevenson iWolpe. 1960) asertywności.

 

Konkretnie, gdy narastała ilość dowodów, iż pacjent wykształcił obojętność lub awersję wobec męskich bodźców seksualnych, stosowano trening podczas, którego pozytywnie wzmacniano (np. zachęcano do) zachowań asertywnych i prawidłowych relacji z kobietami. Ta część opieki psychologicznej miała na celu ułatwienie pacjentowi uzyskania heteroseksualnego dostosowania roli.

 

Wzmacniające sesje terapeutyczne (follow-up) przeprowadzano zwykle by określić efektywność procesu terapeutycznego, ocenić i zlikwidować skutki uboczne technik awersyjnych i pomagać pacjentowi w procesie dostosowania się do nowej, heteroseksualnej roli.

 

Mity: Czym nie są techniki awersyjne?

 

Mit 1: 'Terapia awersyjna' to 'Electroconvulsive Therapy' (ECT) Terapia elektrowstrząsami.

Terapia awersyjna to nie terapia elektrowstrząsami. Tak naprawdę termin 'terapia awersyjna' jest błędny, choć często używany. Techniki awersyjne były czasem wykorzystywane w ramach terapii behawioralnej, wywodzącej się z teorii uczenia się. Terapia elektowstrząsami była techniką wykorzystywaną w kontrowersyjnej terapii medycznej, gdzie stosowano elektrowstrząsy wobec uśpionych pacjentów. Terapia elektrowstrząsami była swego czasu powszechnie używaną formą terapii pacjentów z głęboką depresją, zwłaszcza pacjentów, którzy nie reagowali na inne formy leczenia.

 

Mit 2: W terapii niechcianych skłonności homoseksualnych opartej na technikach awersyjnych wstrząsy elektryczne były aplikowane w genitalia.

Przeprowadzając terapię awersyjną NIGDY nie aplikowano wstrząsów elektrycznych w genitalia. Aparat fallometryczny, przymocowywany własnoręcznie przez pacjenta, służył wyłącznie pomiarowi podniecenia seksualnego. Wstrząs elektryczny aplikowany był w biceps, a w niektórych przypadkach w mięsień łydki.

 

Mit 3: W terapiach awersyjnych stymulacja elektryczna powodowała uszkodzenie tkanek (poparzenia).

Stymulacja elektryczna (szok elektryczny) nigdy nie powodowała uszkodzenia tkanek. Choć jest to teoretycznie możliwe, ograniczenia etyczne nakazywały podjęcie wszelkich kroków, zapewniających by nie doszło do uszkodzeń. Zanim rozpoczęto stosowanie techniki awersyjnej, pacjent zapoznawał się z doświadczeniem stymulacji elektrycznej i ustalał intensywność bodźca zgodnie z swoją tolerancją.

 

Mit 4: Zaprzestano stosowania technik awersyjnych ze względu na masowe pozwy prawne, z których niektóre związane były z doznanymi przez klientów uszkodzeniami ciała.

Autorzy nie znaleźli ani jednego pozwu zawierającego takie skargi. Nie znaleźli też skarg etycznych na rezultaty stosowania technik awersyjnych wobec niechcianych skłonności homoseksualnych. Zaprzestano tych terapii po części wskutek decyzji Amerykańskiego Stowarzyszenia Psychiatrycznego (APA) by wykreślić homoseksualizm z listy chorób psychicznych. Ważne jest by zauważyć, że techniki awersyjne pozostały technikami eksperymentalnymi w naturze i większość instytucji nigdy nie podniosła ich do rangi preferowanej procedury terapeutycznej dla osób szukających pomocy w związku z niechcianymi skłonnościami homoseksualnymi.

 

Podsumowanie i konkluzja

Już w 1935 roku techniki awersyjne pojawiły się wśród wielu różnych technik behawioralnych, wykorzystywanych w terapii niechcianego pociągu homoseksualnego, impotencji, oziębłości, transwestycznych fetyszy, masochizmu, ekshibicjonizmu i innych fetyszyzmów, i parafilii (Rachman iTeasdale, 1969). Podejście to wykorzystywano zarówno w warunkach klinicznych, jak i eksperymentalnych. W instytucjach akademickich wykorzystywano te procedury terapeutyczne z zastrzeżeniem ich eksperymentalnej natury. Nigdy nie stosowano ich pod przymusem i zawsze wymagano świadomej zgody osoby, która decydowała się na tę formę terapii behawioralnej (McBride, 1976; Rachman iTeasdale, 1969). Po części zrezygnowano z tego typu terapii wskutek decyzji APA o wycofaniu homoseksualizmu z listy chorób psychicznych. Poza tym pojawiło się wiele alternatywnych i mniej inwazyjnych interwencji terapeutycznych w tym zakresie.

 

Bibliografia:

Bancroft, J. H. (1970). A comparative study of aversion and desensitization in the treatment of homosexuality. W L. E. Burns; J. L. Worsley (Eds.), Behavior therapy in the 1970?s: A collection of original papers (s. 34-56). Oxford, England: John Wright and Son.


Davison G. C.; Wilson, G. T. (1973). Attitudes of behavior therapists towards homosexuality. Behavior Therapy, 45(5), 686-696.


Franks, C. M. (1963). Behavior therapy, the principles of conditioning and treatment of the alcoholic. Quarterly Journal of Studies on Alcohol, 24, 511-529.


Max, L (1935). Breaking up a homosexual fixation by the conditioned reaction technique. Psychological Bulletin, 32, 734.


McBride, M. F. (1976). Effect of visual stimuli in electric aversion therapy. Unpublished doctoral dissertation, Brigham Young University.


McGuire, R. J.; Vallance, M. (1964). Aversion therapy by electric shock: A simple technique. British Medical Journal, 1, 151-153.


Rachman, S.; Teasdale, J. (1960). Aversiont therapy and behavior disorders: An analysis. Coral Gables, Florida: University of Miami Press.


Stevenson, I., iWolpe, J. (1960). Recovery from sexual deviation through overcoming non-sexual neurotic responses. American Journal of Psychiatry, 116, 737-742.


Throckmorton, W. (1998). Attempts to modify sexual orientation: A review of outcome literature and ethical issues. Journal of Mental Health Counseling, 20, 283-304.

Żródło: Narth.com